Vừa làm vừa học Hiện cộng đồng người Việt Nam tại Canada có khoảng 250.000 người.
Trong đó, 25% người gốc Việt làm việc trong các công ty, xí nghiệp, xưởng sản xuất. 11% trong các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật. 6% làm kinh doanh, quản lý và khoảng 10% có việc làm riên. Trong đó nhiều nhất phải kể đến là những cửa hàng ăn uống.
Về thu nhập, người lao động được trả lương theo trình độ. Thấp nhất là làm việc tay chân với mức lương cho 1 giờ làm việc khoảng 10USD. Trong khi đó, nếu là trí thức thì mức lương lại hoàn toàn khác. Ví dụ như lương kỹ sư khoảng từ 50 ngàn USD trở lên mỗi năm, làm quản lý thì 70 ngàn, lương bác sĩ tối đa là 250 ngàn USD/năm.
Tuy nhiên, theo lời của chị Hương Giang hiện đang sống ở thành phố Vancouver. Canada là nước công nghiệp phát triển nên nếu người Việt mình sang đây mà không theo kịp trình độ mặt bằng chung của họ thì quả là rất khó sống.
Thêm vào đó thuế cao, luật nhiều và đòi hỏi rất cao về trình độ, năng lực làm việc. Nhiều người muốn tìm được một công việc tốt bắt buộc họ phải vừa làm vừa học… Học không chỉ để có bằng cấp, tìm việc làm với mức thu nhập hấp dẫn mà còn để hiểu được những luật lệ, quy định ở đây như thuế, tài chính, ngân hàng… Và những thủ tục hành chính khác mới có thể thích nghi được.
Trong số các thành phố ở Canada có đông người Việt thì Edmonton, thủ phủ bang Alberta, miền tây Canada được nhắc đến nhiều hơn cả. Nơi đây được mệnh danh là thành phố sạch và thân thiện. Với dân số khoảng 1 triệu người nhưng Edmonton có số lượng người nhập cư khá đông đảo. Họ đến từ nhiều quốc gia, chủng tộc trong đó có khá đông người Việt. Có một điều khá đặc biệt đó là người dân bản địa ở đây sống rất tình cảm. Họ không kỳ thị hay có thái độ phân biệt với người nhập cư.
Chị Phương, chủ một cửa hàng ăn ở Edmonton kể. Ngày đầu tiên sang đây, nhìn tuyết rơi trắng trên những mái nhà, hàng cây, những cái cổng chỉ khép và mở khi có ôtô đi vào, chợt thấy cô đơn và lạc lõng vô cùng. Cảm giác nhớ nhà cứ cồn cào, giằng xé.
Thế nhưng, đến ngày thứ 3, một số người hàng xóm bắt đầu sang hỏi thăm xem chúng tôi có cần họ giúp đỡ gì không cũng như nói qua về cuộc sống ở Edmonto. Có một điều mà tôi rất ấn tượng là mặc dù quan tâm nhưng những người hàng xóm ở đây rất tôn trọng sự riêng tư, ngôn ngữ và cách sống của những người nhập cư như chúng tôi.
Tuy là cộng đồng nhỏ, nhưng ở đây người ta cũng dễ dàng nhận ra dấu ấn của người Việt. Họ làm đủ nghề nhưng đa số là mở tiệm, mở cơ sở làm ăn, nhà thầu xây dựng… Khoảng 20 năm trở lại đây, cùng với sự phát triển của Edmonton thì cộng đồng người Việt cũng nhanh chóng hội nhập và phát triển.
Không khó để nhận ra những cơ sở làm ăn của người Việt trên các đường phố của Edmonton. Bên cạnh những Le’s service centre, Vanvo salon, Sammy dễ dàng bắt gặp những tên biển hiệu Việt như Vạn Lộc, Diễm Xưa, Phở Hương… Đến cả những siêu thị lớn nhất nhì trong khu vực cũng là của người Việt, bán đủ thứ hàng hóa cho người châu Á, trong đó cũng có nhiều loại trái cây Việt Nam.
Đặc biệt nhiều thế hệ thứ hai học hành thành đạt và trở thành những trí thức ở Canada… có những đóng góp tích cực cho nước sở tại cũng như những hoạt động hướng về quê hương.
Tổ chức liên kết người Việt ở Canada Có một điều đáng mừng là mặc dù phải dành khá nhiều thời gian cho cuộc mưu sinh nhưng bà con người Việt tại Canada vẫn sẵn sàng tham gia hết mình trong nhiều lễ hội, cuộc vui. Nhất là vào những dịp lễ tết truyền thống.
Những năm gần đây một số hội, đoàn người Việt tại Canada cũng đã được thành lập với những hoạt động hết sức phong phú, đa dạng như hỗ trợ, giúp đào tạo các khóa học về vi tính cho người lớn tuổi, dạy lái xe, dạy học các nhạc cụ dân tộc Việt Nam cho các cháu nhỏ, tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, vui chơi giải trí và tham gia các lễ hội do chính quyền tổ chức, chuyển tải các thông tin về chính sách pháp luật nước sở tại cũng như cập nhật tình hình đời sống xã hội ở quê nhà…
Hồi tháng 4 vừa rồi, Hiệp hội Canada Việt Nam (CVS) đã chính thức ra mắt tại Nhà Việt Nam ở thủ đô Ottawa của Canada. Đây là một sự kiện quan trọng vì lần đầu tiên có một tổ chức chung liên kết toàn bộ người Việt Nam ở Canada và những người Canada yêu quý Việt Nam.
Theo lời TS Nguyễn Đài Trang, một trong ba thành viên sáng lập thì sự ra đời của CVS mang ý nghĩa rất sâu sắc và thiết thực, cũng như có tầm quan trọng trong tương lai. Hội được thành lập nhằm kết nối người Việt Nam tại Canada với những người Canada quan tâm đến quan hệ hữu nghị giữa hai nước, trong đó có hợp tác về văn hóa, giáo dục, thương mại…
Thông qua các hoạt động, cộng đồng sẽ ngày càng vững mạnh, trở thành nguồn lực quan trọng cho xã hội đa văn hóa của Canada và thúc đẩy các hoạt động giao lưu, hợp tác giữa hai nước. Các thành viên Hiệp hội cũng sẽ tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau nhiều hơn trong hội nhập đời sống sở tại và cùng nhau giữ gìn bản sắc văn hóa, truyền thống dân tộc.
Và thành quả đầu tiên của Hiệp hội dành cho những người trẻ ở đây chính là phối hợp với Hội đồng Thương mại Canada-Việt Nam tổ chức cuộc thi Kế hoạch kinh doanh 2016 nhằm tạo sân chơi chuyên nghiệp cho sinh viên Việt Nam đang theo học hoặc đã tốt nghiệp các trường cao đẳng, đại học ở khu vực Greater Toronto Area (GTA).
Các bạn sinh viên Việt Nam đã mang đến rất nhiều những ý tưởng mới lạ và đầy sức sáng tạo trong việc làm thế nào để gắn kết và phát triển cộng đồng. Điển hình như cặp thí sinh Trần Vĩnh An và Phan Thanh Tùng với ý tưởng tạo diễn đàn miễn phí trên mạng Internet để giúp cộng đồng người Việt tại Canada tăng cường kết nối, đăng quảng cáo, mua bán, trao đổi các sản phẩm và dịch vụ đặc trưng của người Việt như các món ăn Việt Nam, thuê nhà của người Việt…