Tôi cảm nhận rất rõ cơn sốt bầu cử gia tăng từng ngày, từng giờ, thông qua các trang mạng xã hội và các đài truyền hình.
Đặc biệt hai ngày nay còn có một tin nóng hổi nói đến sự phát giác ra nhiều trái mìn được gửi tới các nhân vật quan trọng bên phe Dân chủ: Cựu tổng thống Barack Obama, cựu bộ trưởng bộ ngoại giao Hillary Clinton, cựu phó tổng thống Joseph Biden, trụ sở của đài phát tin CNN, tỷ phú George Soros, một mạnh thường quân lớn của đảng Dân chủ, và tài tử Robert De Niro - người đóng góp và giúp tranh cử cho một số ứng cử viên đảng Dân chủ.
Tin này thật sự đã làm tôi cảm thấy nước Mỹ đang đi vào giai đoạn chia rẽ tệ hại nhất giữa hai đảng Cộng hòa và Dân chủ.
Nhưng nguyên nhân nào tạo ra nông nỗi này?
Câu trả lời của tôi: Lý do thứ nhất là cán cân quyền lực trong hệ thống chính phủ Mỹ hiện đang không cân bằng. Lý do thứ hai liên quan đến tổng thống Trump. Hai lý do này cộng lại mang đến một hậu quả to lớn hơn bài toán 1 + 1 = 2 rất nhiều.
Là một người đồng ý với nhiều quan điểm của đảng Cộng hòa như "small government" và "free enterprise", tôi hoàn toàn thất vọng về tổng thống đương thời và e ngại cho một dân tộc tài hoa đang bị phá hủy nặng nề về mặt đạo đức bởi một vị lãnh đạo nhân phẩm kém cỏi đang mỵ dân, lợi dụng sự ngây thơ của một số dân chúng hòng gây chia rẽ & gây hoang mang về nhiều mặt nhằm giữ vững quyền lực cho chính mình.
Chúng ta hay cùng nhau nhìn vào lý do thứ nhất: "checks and balances" (kiểm soát và cân bằng") là một hệ thống được tạo ra và ghi trong hiến pháp nước Mỹ để đảm bảo không có một chính phủ nào trở nên quá mạnh mẽ để có thể thông qua những bộ luật gây hại cho dân Mỹ.
Khi đa số thành viên của của lưỡng viện quốc hội và tổng thống cùng thuộc về một đảng, nó không khác gì việc chúng ta có một chế độ độc tài, có nguy cơ gây hại cho dân chúng Mỹ và cả toàn thế giới nếu những người nắm quyền là người xấu!
Kiểm soát và cân bằng khiển tổng thống Mỹ muốn làm gì phải thông qua sự kiểm soát và đồng ý của quốc hội, nhờ vậy giảm thiểu tối đa mọi rủi ro.
Hiện tại nước Mỹ đang nằm trong tình trạng này: Tổng thống, Thượng viện Hạ viện (và cả Tối cao Pháp viện) có đa số thành viên thuộc đảng Cộng Hòa! Nghĩa là một dự luật được tổng thống Trump đề cử rất có thể được chấp thuận, dù phía Dân Chủ không đồng ý!
Chẳng hạn như nếu tổng thống Trump đề xuất bỏ "pre-existing conditions" do cựu tổng thống Obama thành lập nên, nghĩa là Trump cho phép các công ty bảo hiểm không phải trả chi phí y tế cho những người đã mắc bệnh (hiểm nghèo) trước khi họ có bảo hiểm, thì luật đó sẽ được duyệt qua một cách dễ dàng! Và đây là một trong những nỗi lo lớn cho dân tình hiện nay.
Bầu cử giữa mùa là lúc cử tri có cơ hội bầu lại toàn thể 435 dân biểu tại Hạ viện và 33 thượng nghị sĩ tại Thượng viện, để tái thiết lập sự kiểm soát và cân bằng ấy.
Vì lý do này, cuộc bầu cử giữa vào ngày 6 tháng 11 tới đây vô cùng quan trọng vì người dân ủng hộ đảng Dân chủ có thể dành lại sự cân bằng trong cán cân quyền lực, hay nói khác đi là để cho hai đảng chính trị cùng có số người đại diện tuơng đối ngang nhau trong hệ thống chính phủ.
Bây giờ ta hãy nhìn vào vấn đề thứ hai: tổng thống Trump. Trước hết, tôi phải nhìn nhận rằng ông là môt người có khả năng làm cho nhiều dân chúng yêu mến ông một cách cuồng nhiệt. Đặc biệt những người nằm trong thành phần xã hội hoàn toàn không hưởng được lợi ích gì từ chính sách của Trump!
Chẳng hạn như những người làm nghề tay chân, người da đen, da vàng, người di dân, và cả phụ nữ! Một số dân được cho là 'cuồng Trump'' còn bị Trump cười thẳng vào mặt như khi ông tuyên bố trước công chúng trước đây rằng "Tôi đặc biệt thích những kẻ có học vấn thấp kém". Nhưng điều nực cười nhất là những người phụ nữ cầm bảng "Women for Trump" trong các buổi vận động tranh cử do ông tổ chức! Tôi cứ thắc mắc hoài rằng: Chẳng lẽ những phụ nữ này mong được Trump sờ mó hay sao? Tôi cũng không hiểu tại sao có những người rất trí thức & thông thái cũng ủng hộ và bênh vực ông Trump chằm chặp!
Mà Trump thực sự đã làm được gì cho dân tộc Mỹ?
Kinh tế Mỹ có khá hơn từ khi Trump lên chức với thị trường chứng khoán gia tăng và tỉ lệ thấp nghiệp đang ở mức rất thấp (3.8%) nhưng mọi người có lẽ đã quên rằng tỉ lệ thất nghiệp đã đang trên đà đi xuống trong suốt 8 năm Obama giữ ghế tổng thống bắt đầu vào năm 2009, khi nển kinh tế Hoa Kỳ mới rơi vào giai đoạn hoàn toàn khủng hoảng, với chỉ số Dow Jones rớt một cái rụp từ 14000 xuống đến 6443. Obama đã làm giảm tỉ lệ thất nghiệp từ 10% (1/2009) xuống đến 4.9% vào tháng 1, 2017 khi Trump lên nhậm chức!
Có thể nói rằng Trump may mắn lên làm tổng thống khi đất nước đang đi vào giai đoạn xung mãn: Nhà tiếp tục tăng giá, tỉ lệ thất nghiệp tiếp tục giảm, và chỉ số chứng khoán gia tăng, dù hiện đang xuống và đang đi vào ranh giới của điều chỉnh.
Tuy nhiên, dù Trump có giỏi đến đâu (tôi chưa nhìn thấy điều đó), mà không có đạo đức thì theo tôi cũng chỉ đáng vất đi!
Ai cũng biết rõ ông Trump là người ăn nói lỗ mãng, phát ngôn bừa bãi, nói láo trắng trợn và sẵn sàng sỉ nhục tất cả những ai ông không ưa thích hoặc sửa sai ông như giới truyền thông và những người thuộc phe đối lập.
Ông Trump còn là người coi thường phụ nữ và có một cuộc sống bê bối tình dục. Tôi biết có nhiều người bênh vực ông về chuyện này và nêu ra rằng nhiều người đàn ông khác cũng như vậy thôi.
Tuy nhiên, tôi nghĩ ông Trump rất khác, là vì ông ta tự hào một cách công khai về hành xử của mình! Việc ông sàm sỡ với phụ nữ rồi quay lại sỉ báng họ không chút ngượng mặt truớc mặt toàn dân không những đã quá sai nhưng nó không dừng ở đó: việc ông ba hoa khoác lác ngoài công cộng còn khuyến khích phái đàn ông làm theo và xem đó là chuyện bình thường!
Một ví dụ mới nhất về việc Trump nói láo trắng trợn là khi ông tuyên bố tại rally ở Mesa, Arizona vào ngày 19 tháng 10 về đoàn người từ Honduras đang trên đường đến xin tị nạn ở Mỹ rằng trong số đám người đó có băng đảng MS-13, và nhiều người Trung Đông (ý nói họ là kẻ khủng bố), và rằng đảng Dân Chủ thích tội ác, thích tặng xe cho những công dân bất hợp pháp.
Nhưng khi bị các ký giả hỏi ông có bằng chứng gì về những người Trung Đông trong đoàn người đó không, Trump đã bí và lảng sang chuyện khác. Sau khi bị hỏi lần nữa ngay tài Nhà Trắng, ông Trump đã phải công nhận rằng "tôi hoàn toàn không có bằng chứng gì nhưng rất có thể là như thế!''
Tôi có biết một người cuồng Trump nói rằng ông ta chả thấy Trump nói dối bao giờ cả, và nói thêm: hơn nữa ai mà chẳng nói dối! Xin thưa rằng: ông Trump không những nói dối, mà còn là một kẻ nói dối chuyên nghiệp! Nói dối thường xuyên, nói dối càng ngày càng nhiều và nói dối về nhiều chuyện lớn cùng một lúc. Hơn nữa, Trump tiếp tục tuyên bố bừa phứa đổ tội vô tội vạ cho nhiều người thuộc phe đối lập, và đặc biệt là giới truyền thông và gọi họ là "kẻ thù của dân tộc" và nói họ đưa "fake news" vì họ dám lôi chuyện ông làm sai ra để mổ xẻ! Nói dối riết rồi ai cũng tin là Trump nói thật!!!
Ngoài vấn đề nhân cách, một người ăn nói không suy nghĩ và có cái tôi to bằng trời như Trump thì chẳng ai biết được ông ta sẽ quyết định chuyện tày trời gì ngày mai?
Nhiều người Việt Nam hy vọng Trump sẽ là người đánh bại Trung Quốc và vì vậy dẹp được đảng CSVN, thành ra họ "yêu" Trump, nhưng tôi cho rằng đó là một chuyện viển vông. Việc thay đổi thể chế ở Việt Nam thì chỉ có dân Việt Nam có thể làm được mà thôi.
Nói tóm lại, điều tôi vẫn không thể hiểu nổi là:
Từ khi nào phẩm chất của một con người không còn quan trọng nữa? Từ khi nào chúng ta không những chấp nhận một kẻ vênh váo, nói dối vô liêm sỉ ngay trước mặt công chúng hằng ngày, mà còn tôn thờ hay ủng hộ người con người ấy?
Nếu bạn có con cái đang ở tuổi cần dạy dỗ về mặt nhân phẩm, và bạn đang cổ vũ cho Trump, bầu cho Trump và sẽ bầu Trump lần nữa, thậm chí khuyến khích con mình bầu cho Trump thì có phải bạn đang khuyến khích con bạn xem Trump như là kiểu mẫu của con mình không?
Tôi còn biết những người công giáo bầu cho Trump chỉ vì họ muốn luật cấm phá thai tiếp tục tồn tại, nhưng ai phá thai thì vẫn phá thai, luật lệ đó chẳng cản được ai, trong khi họ không nghĩ rằng là một người công giáo mà ủng hộ ca ngợi một người như Trump thì có phải là điều tốt hay chăng?
*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả Dana Nguyễn từ Huntington Beach, California, Hoa Kỳ. Bà Dana Nguyễnhiện đang ủng hộ đảng Dân chủ Mỹ. BBC sẽ đăng tải các bài nêu quan điểm ủng hộ đảng Cộng hoà hoặc đảng phái khác trước bầu cử giữa kỳ tại Mỹ, mời các bạn đón xem.
Nguồn: BBC