Chính phủ liên bang đã đưa ra các biện pháp khẩn cấp để trợ giúp những người lao động mà bình thường không đủ điều kiện được hưởng bảo hiểm thất nghiệp (EI) hoặc đang chăm sóc thân nhân bị bệnh.
Chính phủ liên bang hôm thứ Tư 25/3/2020 đã công bố một loại phúc lợi mới, gọi là Phúc lợi Ứng phó Khẩn cấp Canada (CERB), để giúp những người chịu ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19. Kế hoạch mới này kết hợp hai phúc lợi mà chính phủ đã công bố hai tuần trước – Phúc lợi Chăm sóc Khẩn cấp và Phúc lợi Trợ giúp Khẩn cấp. Phúc lợi gộp chung nhằm để thuận tiện hơn cho người dân nộp đơn và nhận tiền. Phúc lợi này cũng dành cho người làm hợp đồng và người tự làm chủ / làm việc độc lập (self-employed).
Dưới đây là tóm tắt các chương trình hiện có và sắp có và các yêu cầu của chúng. Chuẩn bị sẵn tất cả các giấy tờ của bạn và nếu nộp đơn trên mạng, tốt nhất nên làm xong đơn cùng một lúc. Bất cứ ai bị bệnh, gặp các triệu chứng, tự cách ly hoặc bị yêu cầu cách ly không nên đích thân tới một văn phòng Service Canada để nộp đơn. [Ghi chú: Ở những chỗ cần thiết, thuật ngữ tiếng Anh được ghi thêm để độc giả tiện tìm hiểu khi nộp đơn.]
Tình huống: Thu nhập của tôi đã bị gián đoạn do COVID-19.
Phúc lợi: Phúc lợi Ứng phó Khẩn cấp Canada (CERB, Canada Emergency Response Benefit)
Ai có thể nộp đơn?
CERB cấp cho những người mất việc, bị bệnh, bị cách ly hoặc chăm sóc người bị nhiễm virus. Trợ cấp này dành cho cha/mẹ có việc làm nhưng phải ở nhà để chăm sóc con bị bệnh hoặc ở nhà vì trường học và nhà trẻ đóng cửa. Phúc lợi này áp dụng cho những người làm công ăn lương, và người làm hợp đồng và người tự làm chủ / làm việc độc lập (self-employed) mà bình thường không đủ điều kiện nhận bảo hiểm thất nghiệp (EI).
Phúc lợi này cũng dành cho những người chưa bị sa thải nhưng không được trả lương vì hãng sở của họ bị đóng cửa do COVID-19.
Với gần một triệu người Canada nộp đơn xin EI trong tuần qua – số lượng mà hệ thống chưa quen xử lý – chính phủ nói rằng tất cả những người Canada đã ngừng làm việc vì virus, cho dù họ có đủ điều kiện hưởng EI hay không, có thể nhận được phúc lợi CERB để họ nhanh chóng được trợ giúp thu nhập mà họ cần.
Những người đã nộp đơn xin hưởng EI và chưa được xử lý đơn thì sẽ không cần phải nộp đơn lại để được hưởng CERB, sau khi trang mạng nộp đơn được mở.
Những người lao động đủ điều kiện nhận EI và phúc lợi ốm đau sẽ vẫn có thể được hưởng phúc lợi trợ cấp EI bình thường nếu họ vẫn thất nghiệp sau bốn tháng được hưởng CERB.
Tôi sẽ nhận được bao nhiêu?
Đương đơn sẽ nhận được $2000 mỗi tháng.
Khi nào tôi sẽ bắt đầu nhận được phúc lợi?
Chính phủ dự kiến trang mạng nộp đơn sẽ được mở trước ngày 6/4/2020. Tiền sẽ về trong vòng 10 ngày sau khi bạn nộp đơn.
Tôi sẽ nhận được phúc lợi trong bao lâu?
CERB sẽ được cấp bốn tuần một lần trong tối đa bốn tháng và sẽ có cho đến ngày 3/10/2020.
Tôi cần cung cấp những gì?
Chính phủ chưa nêu chi tiết về những giấy tờ hoặc các thông tin cụ thể bạn cần có để nộp đơn xin CERB.
Tình huống: Tôi đã bị sa thải hoặc mất việc và tôi đủ điều kiện nhận EI.
Phúc lợi: Bảo hiểm thất nghiệp (EI)
Ai có thể nộp đơn?
Nếu bạn đã đóng phí EI, mất việc không phải do lỗi của bạn và đã làm việc đủ số giờ có thể được bảo hiểm, bạn đủ điều kiện để nộp đơn xin hưởng phúc lợi EI. Bạn cần từ 420 đến 700 giờ làm việc có thể được bảo hiểm, tùy thuộc vào tỷ lệ thất nghiệp tại vùng của bạn, để đủ điều kiện nhận phúc lợi thông thường (regular benefits).
Nếu bạn không chắc mình có đủ điều kiện hưởng phúc lợi EI hay không, hãy nộp đơn trên mạng và chính phủ sẽ cho bạn biết. Lưu ý rằng bạn nên nộp đơn trên mạng xin hưởng phúc lợi ngay sau khi bạn ngừng làm việc; nếu bạn trì hoãn hơn bốn tuần, bạn có thể mất phúc lợi của mình. Bạn có thể nộp đơn xin phúc lợi ngay cả khi bạn chưa nhận được giấy xác nhận việc làm và số giờ làm việc (ROE, record of employment – người Việt ở Canada hay gọi là ‘giấy layoff’) từ hãng sở nơi bạn làm việc.
Tôi sẽ nhận được bao nhiêu?
Còn tùy. Tỷ lệ cơ bản đối với hầu hết mọi người là 55% thu nhập hàng tuần có thể được bảo hiểm trung bình của họ, lên tới tối đa $573/tuần, tương đương khoảng $2292/tháng.
Khi nào tôi sẽ bắt đầu nhận được phúc lợi?
Bạn sẽ nhận được khoản tiền đầu tiên trong vòng 28 ngày kể từ khi chính phủ nhận được đơn của bạn và tất cả các giấy tờ cần thiết. Chính phủ liên bang vẫn chưa cho biết liệu thời gian đó sẽ được rút ngắn hay không.
Tôi sẽ nhận được phúc lợi trong bao lâu?
Dao động từ 14 tuần đến tối đa 45 tuần. Tùy thuộc vào số giờ làm việc có thể được bảo hiểm mà bạn đã tích lũy trong 52 tuần gần nhất hoặc kể từ đơn xin hưởng EI lần gần nhất trước đây của bạn, chọn thời gian nào ngắn hơn giữa hai quãng thời gian đó.
Tôi cần cung cấp những gì?
Để nộp đơn trên mạng, bạn sẽ cần số bảo hiểm xã hội (SIN), chi tiết về thời điểm bạn mất việc và mức thu nhập của bạn, cùng nhiều thông tin khác. Đây là danh sách đầy đủ những điều cần chuẩn bị trước khi bạn bắt đầu nộp đơn.
Tình huống: Tôi bị bệnh hoặc đang bị cách ly kiểm dịch và đủ điều kiện nhận EI.
Phúc lợi: Phúc lợi ốm đau EI (EI sickness benefits)
Ai có thể nộp đơn?
Bất cứ ai bị bệnh hoặc đang bị cách ly kiểm dịch và đủ điều kiện nhận EI đều có thể nộp đơn trên mạng để nhận phúc lợi ốm đau EI ngay lập tức. Nếu bạn không thể nộp đơn trên mạng và bị bệnh, bạn có thể gọi số 1-800-O-Canada (1-800-622-6232).
Để đủ điều kiện được hưởng phúc lợi này, bạn phải chứng minh rằng bạn không thể làm việc vì lý do y khoa, thu nhập hàng tuần từ công việc của bạn giảm hơn 40% trong ít nhất một tuần và bạn tích lũy được 600 giờ làm việc được bảo hiểm (tương đương 20 tuần làm việc với 30 giờ/tuần) trong 52 tuần trước khi bắt đầu bạn xin hưởng phúc lợi.
Tôi sẽ nhận được bao nhiêu?
Bạn có thể nhận được tới tối đa 55% thu nhập của mình lên tới tối đa $573/tuần.
Tôi sẽ nhận được phúc lợi trong bao lâu?
Những người hội đủ điều kiện nhận phúc lợi ốm đau EI có thể được trợ giúp tài chính tới 15 tuần. Vì đại dịch coronavirus, chính phủ đang miễn thời gian chờ đợi một tuần cho những người bị cách ly mới nộp đơn xin EI.
Nếu bạn muốn được miễn thời gian chờ đợi một tuần, bạn phải nộp đơn của mình và sau đó gọi tới số:
Điện thoại miễn phí: 1-833-381-2725
Điện thoại cho người khiếm thính (TTY): 1-800-529-3742
Khi nào tôi sẽ bắt đầu nhận được phúc lợi?
Bạn sẽ nhận được khoản tiền đầu tiên trong vòng 28 ngày kể từ khi chính phủ nhận được đơn của bạn và tất cả các giấy tờ cần thiết. Một lần nữa, chính phủ liên bang vẫn chưa cho biết liệu thời gian đó sẽ được rút ngắn hay không.
Tôi cần cung cấp những gì?
Nếu bạn đang nộp đơn xin hưởng phúc lợi ốm đau EI do COVID-19 hoặc cách ly, bạn không phải cung cấp giấy chứng nhận y khoa. Yêu cầu hãng sở của bạn cấp giấy ROE (‘giấy layoff’) của bạn, nhưng bạn có thể nộp đơn mà không cần ROE.
Bạn cũng sẽ cần cung cấp số SIN, thông tin về hãng sở trước đây và thông tin ngân hàng, cùng với những thứ khác. Danh sách đầy đủ có ở đây.
Tình huống: Tôi đủ điều kiện nhận EI và đang chăm sóc cho một người bị bệnh nguy kịch.
Phúc lợi: Phúc lợi của người chăm sóc EI (EI caregiver benefits)
Ai có thể nộp đơn?
Một người chăm sóc đủ điều kiện nhận EI và đang chăm sóc cho người bị bệnh hoặc cần chăm sóc cuối đời. Người chăm sóc không cần phải có quan hệ (gia đình) hoặc sống với người đang được chăm sóc, nhưng “họ phải coi bạn như người thân trong gia đình”.
Để đủ điều kiện, bạn sẽ cần chứng minh rằng bạn là người thân trong gia đình hoặc được coi như người thân trong gia đình đối với người bị bệnh nguy kịch hoặc sắp chết và cần được chăm sóc. Danh sách đầy đủ các quy tắc đủ điều kiện có ở đây.
Nếu bạn không phải là người thân trong gia đình, bạn cần một mẫu được người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp của họ điền. Thu nhập hàng tuần thường lệ của bạn cần giảm hơn 40% trong ít nhất một tuần vì bạn cần phải nghỉ làm để chăm sóc người đó. Bạn cần tích lũy 600 giờ làm việc được bảo hiểm trong 52 tuần trước đó (tương đương với 15 tuần làm việc với 40 giờ/tuần). Một bác sĩ hoặc điều dưỡng cao cấp (nurse practitioner) sẽ cần phải xác nhận rằng người mà bạn đang chăm sóc bị bệnh nguy kịch hoặc cần được chăm sóc cuối đời.
Tôi sẽ nhận được bao nhiêu?
Thông qua EI, bạn có thể nhận được tới 55% thu nhập của mình tới tối đa $573/tuần.
Tôi sẽ nhận được phúc lợi trong bao lâu?
Bạn có thể nhận được phúc lợi từ 15 tới 35 tuần.
Khi nào tôi sẽ bắt đầu nhận được phúc lợi?
Bạn sẽ nhận được khoản tiền đầu tiên trong vòng 28 ngày kể từ khi chính phủ nhận được đơn của bạn và tất cả các giấy tờ cần thiết. Chính phủ liên bang vẫn chưa cho biết liệu thời gian đó sẽ được rút ngắn hay không.
Tôi cần cung cấp những gì?
Giấy ROE của bạn, giấy chứng nhận y khoa, cùng nhiều thứ khác. Bạn cũng sẽ cần có thông tin về hãng sở, số SIN của bạn và các giấy tờ khác. Danh sách đầy đủ có ở đây.