Việt Nam và Canada hiện nay chưa có thoả thuận về xuất khẩu lao động. Nhưng không có nghĩa là không cấp visa lao động. Working Visa vẫn có thể được cấp nhưng do không có thoả thuận giữa hai quốc gia nên quy trình sẽ khó hơn và đòi hỏi nhiều tiêu chuẩn hơn.
Dạo gần đây tranh cãi về vấn đề visa lao động Canada nhiều quá nên mình viết đôi dòng thông tin:
1. Việt Nam và Canada hiện nay chưa có thoả thuận về xuất khẩu lao động.
Nhưng không có nghĩa là không cấp visa lao động. Working Visa vẫn có thể được cấp nhưng do không có thoả thuận giữa hai quốc gia nên quy trình sẽ khó hơn và đòi hỏi nhiều tiêu chuẩn hơn. Phân loại sau đây để các bạn khi nhìn thấy một người có visa lao động thì cần hiểu dạng visa của họ.
Và câu chuyện của người ta sẽ không phải luôn luôn y chang câu chuyện của mình, không phải họ cứ lao động được là mình lao động được:
– Open Work Permit: cấp cho vợ/ chồng của các du học sinh, người có visa lao động. Visa này cũng cấp cho vợ/ chồng của Canada PR, Citizen trong thời gian chờ hồ sơ bảo lãnh đoàn tụ ở Canada.
– Post Graduate Work Permit: cấp cho sinh viên tốt nghiệp chương trình học ở Canada
– Work Permit dành cho doanh nhân đang chờ xử lý hồ sơ định cư tỉnh bang, liên bang.
– Work Permit chỉ định tên của công ty tuyển dụng
2. Cái loại Work Permit cuối thì sẽ cần công ty tuyển dụng đứng ra làm hồ sơ bảo lãnh tuyển dụng. Tất cả công ty này phải qua 2 bước cơ bản:
– Chứng minh với cơ quan quản lý lao động địa phương là họ cần người và khó tuyển người tại Canada. Ví dụ các ngành công nghệ cao, các đầu bếp ở vùng sâu vùng xa, hoặc công nhân thu hoạch mùa vụ. – Đối với lao động mùa vụ thì chính phủ Canada có chương trình tuyển các lao động này với
các nước khu vực châu Mỹ như Mexico, nên người Mexico được visa dễ dàng và qua nhiều
– Một số nơi họ chứng minh thiếu người, dù đã có người từ châu Mỹ sang, thì chính quyền cho tuyển thêm vài suất từ nước khác, nhưng thủ tục sẽ khó khăn và lâu hơn.
– Quan trọng nhất là bạn phải chắc chắn mình có WORKER VISA, không phải VISTOR VISA. Nhiều trường hợp xin visitor visa mà tưởng rằng mình là worker visa, sai nhé.
3. Mặt trái của vấn đề là gì?
Do mình làm việc với luật sư di trú, nên mình có biết nhiều trường hợp đã gặp mặt trái của vấn đề. Do bảo mật thông tin khách hàng, mình không nêu chi tiết là chỗ nào, công ty nào, mà chỉ nói chung chung cho các anh chị em nắm:
– Visitor visa mà đi làm thì đương nhiên sai luật, không bàn tới vì không có chút tương lai nào. Do đó dưới đây chỉ nói về người có Worker Visa.
– Năng suất lao động của người Việt thấp, sức khoẻ không bằng dân Nam Mỹ nên có thể không được lòng chủ, vì họ so sánh hiệu quả đồng lương bỏ ra. Và họ cho nghỉ việc. Họ vẫn có thể làm đúng luật để cho bạn thôi việc, họ có luật sư và nhân sự nắm luật. Khi cho thôi việc, bạn không thể làm hợp pháp chỗ khác được vì Work Permit đã ghi rõ tên chủ thuê mướn. Một số bạn cùng đường do lúc đi vay mượn nhiều nên tìm cách ở lại không hợp pháp, điều này bạn đã chấp nhận vứt bỏ hết tương lai vì record bất hợp pháp thì không có gì cứu vãn.
– Lao động mùa vụ thì tất nhiên hết mùa sẽ hết việc. Bạn cần tìm hiểu cái việc bạn làm thì mùa đông có việc không?
– Lao động như vầy có cuộc sống sung túc không? Lao động cấp thấp là các việc mà người Canada chê vì khắc nghiệt và ít tiền. Nên bạn làm cái này tiền nghe cả ngàn đô nhưng mà không có nhiều đâu, bạn phải sống ở mức nghèo khổ, không nhà (ở trọ chen chúc), không xe… nói chung là tầng thấp của xã hội. Bên này có mùa đông khắc nghiệt, không nhà, không xe, nghèo khổ thì là rất bê bết. Nên nếu bạn ở VN đang sống nhàn hạ thì nên coi lại vụ này.
– Visitor visa chuyển đổi qua Worker visa được không? Nếu chồng/ vợ bạn không học hay làm ở đây thì KHÔNG CHUYỂN ĐƯỢC.
– Lao động có phải là con đường bảo đảm cho PR? Muốn có PR (định cư), sẽ phải đáp ứng luật tỉnh bang. Ví dụ, Ontario bạn phải làm full-time không gián đoạn ít nhất 2 năm và hợp đồng còn kéo dài, IELTS phải 4.0 và phải tốt nghiệp hết 12 là tối thiểu cho lao động làm farm. Và quan trọng chủ lao động phải đồng ý bảo lãnh định cư cho bạn, liệu họ có chịu làm không? Hãy xem bên trên, liệu bạn có thể kéo dài và đáp ứng được thế hay không?
Tóm lại, đã chấp nhận đổ tiền vào thì chấp nhận nếu thua thì mất trắng, chứ còn chưa can đảm đối diện với tay trắng làm nên đống nợ thì hãy suy nghĩ.
Thuy Dang