Nga gần đây tăng cường tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) tự sát vào hạ tầng năng lượng Ukraine, trong đó có vụ tập kích "lớn chưa từng thấy" trong vài tháng qua bằng 75 UAV tự sát vào 6 tỉnh của Ukraine hôm 25/11, khiến 120 cơ sở hạ tầng và 77 tòa nhà dân sự ở thủ đô Kiev bị mất điện.
Giới phân tích nhận định đây là dấu hiệu cho thấy Moskva bắt đầu tiến hành các đòn đánh quy mô lớn vào hạ tầng năng lượng của Ukraine như mùa đông năm ngoái. Loat vụ tập kích vào thời điểm này hồi năm 2022 đã gây thiệt hại nặng cho nhiều cơ sở sản xuất và truyền tải điện của Ukraine, buộc nước này phải áp dụng chế độ cắt điện luân phiên trên toàn quốc.
Binh sĩ Ukraine triển khai vũ khí phòng không ở tỉnh Kiev trong bức ảnh đăng ngày 4/12. Ảnh: Times
Giới chức Ukraine cho biết đã củng cố mạng lưới phòng không ở các cơ sở hạ tầng then chốt để đối phó đòn tập kích của Nga. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 28/11 tuyên bố phòng không nước này đã đánh chặn 90% tên lửa, UAV trong các cuộc tấn công gần đây của đối phương, song không cho biết cụ thể đã sử dụng vũ khí gì.
TờTimes của Anh ngày 4/12 tiết lộ tên lửa Martlet do nước này sản xuất là "chìa khóa" giúp Ukraine đánh chặn loạt UAV Nga ở vùng Kiev gần đây, dẫn lời các thành viên của Trung đoàn Phòng không số 1129 "Bila Tserkva", đơn vị phụ trách bảo vệ vùng trời ở khu vực.
"Tên lửa Martlet đã phá hủy tổng cộng 213 UAV các loại, trong đó có dòng Shahed, Orlan và Lancet", trung tá mang mật danh Kansas, chỉ huy Trung đoàn 1129, cho biết.
Martlet, còn gọi là LLM, là mẫu tên lửa hạng nhẹ đa năng do tập đoàn Thales, trụ sở ở Bắc Ireland, phát triển, có thể phóng từ trên không, trên biển và trên đất liền, tiêu diệt nhiều loại mục tiêu, trong đó có thiết giáp và UAV. Tên lửa có chiều dài 1,3 m, trọng lượng 13 kg, tầm bắn 8 km, vận tốc tối đa Mach 1,5 (khoảng 1.850 km/h).
Tên lửa được lắp đầu dò đa chế độ, kết hợp giữa phương thức bám chùm tia laser và cảm biến ảnh nhiệt trong pha cuối. Điều này cho phép Martlet lao tới mục tiêu ngay cả khi tín hiệu laser bị gián đoạn. Ngòi cận đích dùng tia laser cũng giúp tăng tính sát thương của tên lửa ngay cả khi không đánh chính xác vào mục tiêu.
Tên lửa được tối ưu cho mục tiêu cỡ nhỏ, nên thích hợp để đánh chặn các cuộc tấn công với số lượng lớn bằng UAV. Vũ khí này cũng được cho là phù hợp để sử dụng trong môi trường chiến tranh đô thị do ít gây ra tổn thất ngoài dự kiến.
Truyền thông Anh tháng 4 năm ngoái dẫn lời một quan chức quốc phòng nước này cho biết London đã bí mật chuyển giao cho Ukraine tên lửa Martlet trước đó một tháng, song không tiết lộ số lượng.
Bộ Quốc phòng Anh chưa xác nhận thông tin, nhưng tháng 10 cùng năm cho biết đã cung cấp cho Kiev nhiều hệ thống phòng không, bao gồm thiết giáp Stormer gắn ống phóng tên lửa Starstreak cùng hàng trăm tên lửa phòng không các loại.
Quan chức quốc phòng Anh cho biết tên lửa Martlet có thể được khai hỏa từ ống phóng của Starstreak, thêm rằng mục tiêu "phù hợp nhất" của tên lửa này là UAV.
Theo chuyên gia quân sự David Hambling, tên lửa Martlet có thiết kế ban đầu là vũ khí diệt hạm, song đã chứng minh được hiệu quả khi đối đầu với mục tiêu trên đất liền. "Đây là sự bổ sung hữu ích cho quân đội Ukraine", ông nhấn mạnh.
Tên lửa Martlet. Ảnh: Militarnyi
Dù vậy, chuyên gia này cho rằng tên lửa Martlet không thích hợp để Ukraine sử dụng làm vũ khí tấn công do có tầm bắn ngắn, giá thành lại đắt gấp hàng chục lần so với UAV góc nhìn thứ nhất, thứ mà Kiev sở hữu số lượng lớn và có hiệu quả không kém trong việc tập kích mục tiêu như xe tăng, thiết giáp Nga.
Tuy đánh chặn hiệu quả các đợt tập kích của Nga gần đây, một phần nhờ tên lửa Martlet, giới chức Ukraine cho rằng Kiev cần thêm hỗ trợ của phương Tây để chống lại các cuộc tấn công sắp tới của đối phương trong mùa đông.
Tổng thống Zelensky cuối tháng trước nói nước này cần được chuyển giao thêm hệ thống phòng không hiệu quả cao từ đối tác phương Tây, trong khi ông Yermak, chánh văn phòng của ông Zelensky, ngày 5/12 cho rằng Kiev sẽ cần thêm cả tên lửa tầm xa để phòng vệ.
Phạm Giang (Theo The Times, Newsweek)
Nguồn: VNEXPRESS.NET