Bài viết của mình ngày này năm 2018, lúc đi làm sushi ở siêu thị, chia sẻ về thực tế cuộc sống của du học sinh để các em, các cháu chuẩn bị du học có thêm cái nhìn rõ ràng hơn mà chuẩn bị tinh thần cho tốt trước khi lên đường.
Với du học sinh hiện tại ở Canada thì không cần phải nói thêm vì các bạn ít nhiều đã và đang trải nghiệm thực tế này. Gắng học cho xong, học cho tốt, rồi tìm cơ hội việc làm, và tính đến mục tiêu xin định cư.
Các bạn nên nhớ, Visa du lịch, Visa đi làm, hồ sơ định cư,...rất khác nhau và từ giấy phép đi làm (work permit) đến định cư (PR) là chặng đường rất dài và chông gai đối với phần lớn mọi người. Vì vậy, phải tính cho kỹ trước khi quyết định.
Viết nhanh cho du học sinh tương lai: 3 tuần vừa rồi Anh Tôn bận bù đầu vì vừa lo mấy bài tiểu luận cuối khóa, vừa đi làm sushi 2 ngày trong tuần, vừa chạy xe giao hàng tới tận khuya nên không chia sẻ được gì.
... St. Catharines ngày 18 tháng 06 năm 2018
Giờ này cũng bận nhưng tranh thủ chia sẻ chung với các em, các cháu đang chuẩn bị qua Canada du học chuyện đi làm thêm.
1. Du học sinh được đi làm thêm kiếm tiền không? - Có. Với điều kiện các em đã bắt đầu khóa chính. Nếu không chắc Study Permit có cho phép đi làm bán thời gian chính thức thì nên liên hệ bộ phận Immigration của trường để hỏi, chứ đừng hỏi lung tung, có gì sai lại đổ thừa người khác.
Lưu ý: Đi làm thêm trong trường hợp này là hợp pháp. Đi làm bất hợp pháp (làm chui) là chuyện khác. Anh Tôn không ủng hộ chuyện làm chui nhưng đó là quyết định của cá nhân.
2. Du học sinh làm thêm ở đâu, làm những việc gì? - Trên 90% du học sinh làm việc lao động phổ thông như phụ bàn, thu ngân, phụ bếp, dọn xe đẩy trong siêu thị, cuốn sushi (như Anh Tôn),...
Lưu ý: Các du học sinh nữ thường chọn việc nhẹ (chưa chắc nhẹ), trả công và tiền thưởng (tip) cao là chăm sóc móng (nói dễ hiểu là nails) cho các tiệm có chủ là người Việt.
- Một số rất ít may mắn có mối quan hệ hay cực giỏi thì xin làm ở công ty hay trường học như trợ giảng hay tiếp thị gì đó.
3. Làm thêm đủ trang trải sinh hoạt phí và học phí không? - Sinh hoạt phí (trung bình là 800 đô Canada/tháng) thì có thể trang trải đủ nếu làm 20 giờ/tuần với mức lương tối thiểu của Bang Ontario hiện nay là 14 đô/giờ. - Học phí thì chắc (chắn) là không đủ, và học phí thường phải đóng trước cả năm hoặc học kì.
4. Đi làm thêm có sướng không? - Chắc (chắn) là không.
Ở Canada, lương được trả theo giờ nên chủ phải tận dụng nhân viên. Chuyện này dễ hiểu thôi, không sướng như làm việc ở nhà đâu. Kết nhanh (vì buồn ngủ quá):
1. Đừng nghĩ du học là sung sướng (trừ khi cha mẹ quá giàu, cho con du học như một cách rửa tiền). Phải chuẩn bị tâm lý cho thực tế ngược lại.
2. Đừng mong xứ tư bản thoải mái trong công việc. Không có chuyện đi trễ về sớm, không có chuyện tới nơi làm việc mà tay cầm điện thoại lướt Facebook, Zalo đâu nhe.
3. Du học là thử thách lớn lao, giúp du học sinh nhận ra nội lực của bản thân. Không bỏ ngay thái độ, suy nghĩ của cậu ấm, cô chiêu, công chúa, công tử thì đừng nghĩ đến chuyện du học, mà hãy ở nhà ăn cơm gà với mẹ, uống trà sữa với ba, tối ka-ra-ô-kê với bạn cho sướng :-)
. 4. Cố gắng chuẩn bị thật tốt khi còn ở trong nước: tiếng Anh, khả năng tự lập, khả năng tìm kiếm thông tin, khả năng giao tiếp, sự trưởng thành trong nhận thức,...
5. Các em, các cháu ở nhà đừng ảo tưởng, đừng bị lừa bởi những hình ảnh đẹp lung linh của các du học sinh cập nhật trên Facebook.
Đằng sau những hình ảnh đó là chuyện buồn nhiều khi sốc luôn đó. Chỉ có Anh Tôn mới hay chia sẻ thật tình với các em, các cháu :-). Thôi, đi ngủ. Chúc mọi người Ngày Của Cha (Father's Day) vui vẻ, ý nghĩa.
Tôn Thất Hòa